Laatste rat zorgt voor uitsterven muskiet

Als je een reisgids openslaat op zoek naar de mooiste tropische stranden zul je het Palmyra Atoll niet zo snel tegenkomen. Het ligt namelijk nogal uit de route: zo'n duizend kilometer ten zuiden van Hawaï in de Stille Zuidzee. Er woont niemand, behalve af en toe wat wetenschappers.

In de Tweede Wereldoorlog bleek het Palmyra Atoll strategisch gelegen en er werden 2400 Amerikaanse soldaten gelegerd. Ze bouwden er een landingsbaan en ging weer naar huis. Wat achterbleef waren ratten en muskieten.

Er was al een inheemse muskiet, de southern house mosquito (Culex quinquefasciatus). Deze bijt 's nachts en die voedt zich met het bloed van vogels en soms zoogdieren. De Amerikanen namen de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus) mee en die bijt overdag en voedt zich voornamelijk met het bloed van ratten. Het was dus jarenlang niet zo gezellig op Palmyra Atoll, want door die twee soorten muskieten werd je zowel 's nachts als overdag gestoken.

Zonder natuurlijke vijanden vermenigvuldigden die ratten zich ongehinderd tot een ware plaag. Meer dan 40.000 ratten vraten alle eieren en jonkies van zeevogels op.

Toen het eiland in 2000 een reservaat werd waren de ratten tot staatsvijand numero uno verklaard. In 2011 was de laatste rat dood en toen bleek er een vreemd effect te ontstaan: na een paar maanden was er geen Aziatische tijgermug meer te vinden op Palmyra Atoll.

Wetenschappers denken dat de Aziatische tijgermug zich zo gespecialiseerd had op ratten, dat ze niet snel genoeg meer konden omschakelen naar een andere prooi[1].

Deel 2 van dit verhaal met de titel 'Kokospalmen verwijderd van Palmyra Atoll' is hier te lezen.

[1] Lafferty et al: Local extinction of the Asian tiger mosquito (Aedes albopictus) following rat eradication on Palmyra Atoll in Biology Letters – 2018