Guam: Slangen en Muskieten

Deel 2

Deel 1 is hier te lezen.

Guam is een eiland in de Stille Oceaan. Het behoort tot de Verenigde Staten en was in de Tweede Wereldoorlog een uiterst strategisch gelegen plek. Dat vonden de Japanners ook en die vielen het eiland aan op 8 december 1941, hetzelfde moment als de beruchte aanval op Pearl Harbor.
Bijna 30 procent van het eiland heeft nog steeds een militair doel, terwijl een groot deel van de rest van het oppervlakte bedekt is met tropisch regenwoud. De bevolking bewoont de dorpen in de kustgebieden.

Tijdens de herovering van Guam bleken de Japanners zich niet zonder flinke tegenstand te willen overgeven. Alles bleef vernield achter. Na de bevrijding moesten er daardoor vanaf de vaste wal veel hulpgoederen worden aangevoerd. Het bleek echter dat er tussen die kratten met hulpgoederen wel eens een verstekeling verborgen zat. Eentje daarvan bleek de bruine boomslang (Boiga irregularis).

De bruine boomslang is inheems in de tropische delen van Australië, oostelijk Indonesië en Papua Nieuw-Guinea. Toen deze slang vanaf het vliegveld of de haven ontsnapte voelde hij zich direct thuis op Guam. Zeker is dat deze slangensoort op Guam tussen 1945 en 1952 op het eiland terecht is gekomen.
Jawel, de bruine boomslang is giftig, maar voor de mens is dat gif niet zo heel gevaarlijk. Slechts jonge kinderen lopen gevaar om in het ziekenhuis terecht te komen. Bovendien is de bruine boomslang een nachtelijke jager en wie vertoeft nu 's nachts in het tropisch regenwoud? De bruine boomslang jaagt vooral op vogels en dat is funest voor Guam gebleken. Niemand weet hoeveel bruine boomslangen zich verstoppen op Guam, maar het kunnen er intussen meer dan twee miljoen zijn. Wat men wel weet is dat er geen vogels meer op het eiland leven. Het oerwoud is vreemd stil. Geen vrolijk gekwetter van kleurrijke vogels. Niets.

Maar die afwezigheid van vogels heeft nog meer negatieve gevolgen. Geen vogels betekent dat sommige planten niet meer in staat zijn hun zaden te verspreiden[1]. Die vallen nu op de grond en blijven daar nutteloos liggen. Sommige vogels eten weer insecten en hielden zo de populatie muskieten onder controle. Zonder vogels konden die muskieten zich ongebreideld voortplanten en dat betekende direct dat ziekten als dengue een steeds groter probleem op Guam vormen.

Intussen worden de bruine boomslangen steeds brutaler, omdat ze zonder vogels op zoek moeten naar ander voedsel. En dus verlaten ze soms hun regenwoud om in de dorpen en steden naar prooien te zoeken.

Wat doet men aan die vervelende boomslangen? Dat blijkt een lastig probleem te zijn, maar onderzoekers hebben ontdekt dat de bruine boomslang niet tegen paracetamol kan[2]. Een piepkleine dosis blijkt al fataal te zijn. Sinds 2019 droppen helicopters duizenden dode muizen met een beetje paracetamol in zich verstopt. Het bleek redelijk effectief[3].

Er bleken minder slangen te zijn in het gebied, al bleek een jaartje later alweer dat de populatie zich hersteld had. Geen perfecte oplossing, maar wel een interessante.

"It's always mosquito season on Guam," waarschuwt het U.S. Naval Hospital Guam.

[1] Rogers et al: Effects of an invasive predator cascade to plants via mutualism disruption in Nature Communications - 2017. Zie hier.
[2] Clark et al: Efficacy, effort, and cost comparisons of trapping and acetaminophen-baiting for control of brown treesnakes on Guam in Human-Wildlife Interaction - 2012
[3] Siers et al: Invasive Snake Activity Before and After Automated Aerial Baiting in Wildlife Management - 2019. Zie hier.